Romulus en Remus
Romulus en Remus was in die Romeinse mitologie tweelingbroers wie se mite die verhaal vertel van gebeure wat tot die stigting van Rome en van die Romeinse Koninkryk deur Romulus gelei het. Die moord op Remus deur sy broer en ander dele van die verhaal het kunstenaars deur die eeue geïnspireer.
Sedert antieke tye is die tweeling wat aan ’n wolf drink, die simbool van die stad Rome en die Romeinse volk. Hoewel die verhaal voor die stigting van Rome omstreeks 750 v.C. afspeel, is die eerste geskrewe weergawe van die mite sover bekend uit die laat 3de eeu v.C. Daar word steeds gedabatteer oor of die mite ’n oorspronklike deel van die Romeinse mitologie of ’n latere toevoeging is.
Oorsig
[wysig | wysig bron]Romulus en Remus is gebore in Alba Longa, ’n antieke Latynse stad naby die sewe heuwels waar die stad Rome later sou ontstaan. Hul moeder, Rhea Silvia, was ’n Vestaalse maagd en die dogter van die voormalige koning Numitor, wat deur sy broer Amulius van die troon gesit en vervang is. In sommige bronne is die tweeling verwek deurdat die god Mars Rhea besoek het. Ander bronne trek hul goddelike afkoms in twyfel. Een beweer selfs Amulius self het hulle verwek toe hy sy broerskind verkrag terwyl hy sy wapentoerusting as vermomming gedra het. Deur hul ma stam die tweeling van die Griekse en Latynse adelstand af.
Koning Amulius het hulle as ’n moontlike bedreiging beskou en opdrag gegee dat hulle vermoor word. Hulle is op die oewer van die Tiberrivier gelos om te sterf. Hulle is gered deur die god Tiberinus, Vader van die Rivier, en het in die sorg van ander oorleef, op die terrein waar Rome nou staan. In die bekendste episode drink die tweeling aan ’n wolvin in ’n grot wat nou as die Lupercal bekend is. Eindelik het ’n herder, Faustulus, hulle aangeneem. Hulle het as skaapwagters grootgeword, onbewus van hul ware identiteit. Mettertyd het hul natuurlike leierseienskappe ’n gevolg ondersteuners uit die gemeenskap gelok.
As jong volwassenes het hulle betrokke geraak by ’n dispuut tussen ondersteuners van Numitor en Amulius. Remus is gevange geneem en na Alba Longa geneem. Beide sy oupa en die koning het vermoed wie hy regtig is. Intussen het Romulus ’n poging van stapel gestuur om sy broer te red en saam met helpers na die stad vertrek. In dié tyd het hulle van hul verlede uitgevind en by hul oupa aangesluit om hom terug te kry op die troon. Amulius is vermoor en Numitor is as koning herstel. Daarna is die tweeling weg om hul eie stad te gaan bou.
Nadat hulle weer op die terrein van die sewe heuwels aangekom het, het hulle verskil oor die heuwel waarop hulle moes bou. Romulus het die Palatynse Heuwel bo die Lupercal verkies en Remus die Aventynse Heuwel. Toe hulle nie tot ’n vergelyk kon kom nie, het hulle besluit om die gode se hulp in te roep in ’n voorteken-wedstryd. Remus het eers 6 gelukkige voëls gesien, maar kort daarna het Romulus 12 gesien en beweer die gode is aan sy kant. Die spanning tussen hulle het toegeneem en eindelik is Remus óf deur Romulus óf deur een van sy ondersteuners doodgemaak. Daarna het Romulus die stad Rome gestig, asook sy instellings, regering, weermag en godsdienstradisies. Hy het jare lank as die eerste koning regeer.
Bronne
[wysig | wysig bron]Primêre bronne
[wysig | wysig bron]Die oorsprong van die verskillende elemente in Rome se stigtingsmite is ’n onderwerp waaroor steeds gedebatteer word. Dit kan uit die Romeine se eie inheemse bronne kom, of van Hellenistiese invloede wat later bygevoeg is. Dit is steeds nie duidelik vir akademici van klassieke bronne nie.[2] Hoewel die mite afspeel voor die stigting van Rome omstreeks 750 v.C., is die eerste bekende skriftelike weergawe daarvan uit die laat 3de eeu v.C.[3] Dit is onbekend hoe en wanneer die "volledige" fabel ontstaan het.[4]
Dit is veral onseker of die verhaal van die tweeling oorspronklik deel daarvan was.[4] Bronne weerspreek mekaar gereeld. Dit sluit in die geskiedenisse van Livius, Plutarchus, Dionysius van Halicarnassus en Tacitus, sowel as die werk van Virgilius en Ovidius.[3][5][6]
Moderne bronne
[wysig | wysig bron]Moderne geleerdes benader die verskillende bekende stories oor Romulus en Remus as verwerkings en latere vertolkings van Rome se stigtingsmite. Sommige weergawes is deur Romeinse historici voorgehou as gesaghebbend, ’n amptelike geskiedenis waaruit weersprekings en agtelosige feite verwyder is om ontwikkelings, stamboeke en optredes van dié tyd te regverdig. Ander vertellings verteenwoordig gewilde of volkstradisies.
Die drie weergawes deur Livius, Dionysius en Plutarchus verskaf die breë letterkundige basis vir studies oor die mite. Hulle het baie in gemeen, maar verskil ook. Romeinse historici en tradisies gee Romulus die eer vir die meeste Romeinse instellings. Hy het glo die weermag, regstelsel, godsdiens en regering, ens. daargestel.[7] Sulke ontwikkelings sou egter oor ’n aansienlike tyd versprei moes gewees het. Sommige instellings is baie ouer en ander baie nuwer.
Vir moderne geleerdes bly dit een van die moeilikste en ingewikkeldste stigtingsmites, veral wat betref Remus se dood. Antieke historici het geen twyfel gehad dat die stad se naam van Romulus s’n kom nie. Die meeste moderne historici glo sy naam is agterna van Rome teruggelei; die grondslag vir Remus se naam en rol bly spekulatief. Moontlike historiese basisse vir die mitologiese verhaal in die breë is steeds onduidelik en die onderwerp van meningsverskille.
Die beeld van die tweeling met hul goddelike vader wat aan ’n wolvin drink, het die ikoniese verteenwoordiging van die stad en sy stigting geword, en laat Romulus en Remus uitstaan onder die kinders van die antieke mitologie wat deur diere grootgemaak is. Hoewel die debat voortduur, is daar min moderne bewyse vir Rome se stigtingsmite, insluitende ’n historiese Romulus of Remus.[8]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Adriano La Regina, "La lupa del Campidoglio è medievale la prova è nel test al carbonio Geargiveer 3 Mei 2017 op Wayback Machine". La Repubblica. 9 Julie 2008
- ↑ Tennant, p. 81
- ↑ 3,0 3,1 Dionysius, vol 1 p. 72
- ↑ 4,0 4,1 Tennant
- ↑ Dionysius, vol. II p. 76
- ↑ Plutarchus, Lewens
- ↑ Rodriguez Mayorgas p.93
- ↑ Rodriguez Mayorgas p.91
Bibliografie
[wysig | wysig bron]- Rodríguez Mayorgas, Ana (2010), "Romulus, Aeneas and the Cultural Memory of the Roman Republic", Athenaeum 98 (1): 89-109, http://eprints.sim.ucm.es/24264/1/RodriguezMayorgas.pdf, besoek op 14 December 2016
- Tennant, PMW (1988). "The Lupercalia and the Romulus and Remus Legend" (PDF). Acta Classica. XXXI: 81–93. ISSN 0065-1141. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 10 Mei 2017. Besoek op 19 November 2016.
- Dionysius van Halicarnassus. "Roman Antiquities". doi:10.4159/DLCL.dionysius_halicarnassus-roman_antiquities.1937. Besoek op 19 November 2016. (subskripsie nodig)
- Plutarchus, "The life of Romulus", in Thayer, The Parallel Lives, Chicago, IL, USA: Loeb, http://penelope.uchicago.edu/Thayer/e/roman/texts/plutarch/lives/romulus*.html.
- Livy. "History of Rome". doi:10.4159/DLCL.livy-history_rome_1.1919. Besoek op 7 November 2016. (subskripsie nodig)
- Ovidius. "Fasti". doi:10.4159/DLCL.ovid-fasti.1931. Besoek op 25 November 2016. (subskripsie nodig)